ADI HALA MEÇHUL

Fizyolojik veya psikolojik nedenler sonucunda ortaya çıkan hafıza kaybıdır.

Her insan biraz unutkandır. Biraz unutkan olmak ise hafıza kaybı yaşamaktan tamamen farklı bir olaydır...

Amnezik hastalar, yeni bilgileri kaydedemez veya unutulmaması gereken büyük hatıraları dahi hatırlayamazlar.

Amnezi genellikle kimlik bilgisinin yitirilmesine neden olmaz.

YENİ BİLGİ EDİNMEKTE ZORLANABİLİRLER

Amnezi veya diğer adıyla amnestik sendrom hastasının çoğunlukla bilinci yerindedir ve kim olduğunu biliyordur, ancak yeni bilgi edinmekte veya yeni hatıralar oluşturmakta güçlük çekebilir.

BAZILARI KALICI OLABİLİR

Amnezi, beynin hafıza işlevine sahip bölümlerinde oluşan bir hasarı işaret eder. Bazı hafıza kaybı türleri geçiciyken bazıları kalıcı ve ilerleyici özellikte olabilir.

Amneziye yol açan bazı nedenleri sıralayalım...

YAŞLANMA

Hafızayı etkileyen önemli durumlardan biri, beynin fizyolojik yaşıdır. Yaşlanma ile beraber beyin dokusunda bazı bozulmalar meydana gelebilir ve bu durum sonucunda hafıza kaybı oluşabilir.

Alzheimer hastalığı veya diğer demans türleri de amneziye yol açabilir. Yaşlanma ile ortaya çıkan hafıza kaybında öncelikle yakın dönem, daha sonra uzun dönem anılar kaybedilir.

KAFA TRAVMALARI

Amnezi oluşumuna yol açan etkenler arasında kafa travmaları oldukça önemli bir nedendir. Kafa travması nedeniyle kalıcı beyin dokusu hasarı gelişirse, oluşacak amnezinin geri dönüşlü olması pek mümkün değildir.

Beyin sarsıntısı geçiren kişilerde yaralanmadan önceki ve sonraki saatler, önceki günler veya haftalar hatırlanmayabilir.

YOĞUN ALKOL KULLANIMI

Kısa sürede büyük miktarda alkol alınması blackout fenomenine yol açar. Bu kişilerde bellekte boşluklar vardır. Arada yaşanan durumlar hatırlanamaz.

Uzun süreli yoğun alkol kullanımı nedeniyle Wernicke-Korsakoff sendromu oluşabilir. Bu kişilerde hafıza problemleri ve koordinasyon bozukluğu vardır.

DİĞER NEDENLER

Amnezi nedenleri tabii ki sadece bunlarla sınırlı değildir...

Onlarca farklı neden sonucunda bellek kaybı oluşabilir...

Tıbbi nedenlerden bazıları şunlardır:

İnme, menenjit veya ensefalit çölyak hastalığı, kalp krizi, karbonmonoksit zehirlenmesi, bazı ilaçalar (uyku ilaçları vs), beyin kanamaları (subaraknoid kanama vs), çeşitli beyin tümörleri, epilepsi ve bazı nöbet türleri.

Psikolojik amnezi nedenleri ise şunlardır;

Şiddet içeren bir suç işlemek, şiddet içeren bir suça maruz kalmak, cinsel istismar, diğer istismar türleri; Savaşlar, doğal afetler, terör saldırıları, ciddi psikolojik durumlar ve dayanılmaz yaşam koşulları, strese ve içsel çatışmalara yol açabilir.

Bu durumlar sonucunda amnezinin oluştuğu görülebilir.

İKİ ANA BELİRTİSİ

Amnezinin başlangıcından sonra yeni bilgileri öğrenme güçlüğü (anterograd bellek kaybı)

Geçmiş olayları ve önceden bilinen bilgileri hatırlamakta güçlük (retrograd bellek kaybı)

AMNEZİ NASIL ÖNLENEBİLİR?

Bazı yaşam tarzı değişiklikleri, amnezinin oluşma ihtimalini azaltabilir. Hafıza kaybına yol açacak olası nedenleri engellemek için şu önerileri dikkate alabilirsiniz:

Alkol alımını sınırlandırın, uyuşturucu maddeleri kullanmayın, spor yaparken kafa travmalarından korunun.

Zihinsel olarak sürekli olarak aktif kalın, yeni şeyler öğrenin, yeni yerler keşfedin, yeni kitaplar okuyun, zihninizi aktif tutacak oyunlar oynayın.

SPOR YAPIN VE MUTLAKA SAĞLIKLI BESLENİN

Fiziksel olarak aktif kalın, spor ve egzersizler yapın, işiniz dışında hobiler edinin ve hobilerinizde uzmanlaşmaya çalışın.

Sağlıklı beslenin, meyveler, sebzeler, kepekli tahıllar ve proteinli gıdalar ile beslenin.

Ve tabii ki bol bol su için...

HATIRLATICILAR YARDIMIYLA DA HAFIZA KAYBI GERİLETİLEBİLİR

Amnezi tedavisinde aile desteği oldukça önemlidir. Hatırlatıcılar ile hafıza kaybını geriletmek bazı durumlarda mümkündür.

Bu amaçla şunlar kullanılabilir:

Fotoğraflar, videolar, müzik anıların anlatılması, kokular, sık sık kendini ve çevresini tanıtma...

Yorumlar